Norma EN 1090 – jakie wymagania stawia?

Norma EN 1090 – jakie wymagania stawia?

Bezpieczeństwo konstrukcji stalowych i aluminiowych może być z powodzeniem uznane za jeden z fundamentów dzisiejszego budownictwa. Jedną z norm regulujących możliwość wprowadzenia tego rodzaju konstrukcji na rynek jest norma EN 1090, która została wprowadzona w 2011 roku przez Unię Europejską i została zharmonizowana z rozporządzeniem 305/2011.

Biorąc pod uwagę fakt, że Polska jest członkiem Unii Europejskiej, rozporządzenie to obowiązuje automatycznie również na terenie naszego kraju i stanowi podstawę działalności firm konstrukcyjnych i budowlanych zarówno na rynku krajowym, jak i europejskim. Jakie wymagania stawia przed firmami budowlanymi norma EN 1090 i dlaczego warto się do niej certyfikować, skoro jest ona obowiązkiem każdego przedsiębiorstwa?

 

Czym jest norma EN 1090?

Wprowadzenie na rynek europejski lub polski dowolnej stalowej lub aluminiowej konstrukcji budowlanej może, od 2011 roku, odbyć się tylko w zgodzie z wymaganiami normy EN 1090. Aby jednak możliwe było prawne sprawdzenie zgodności działalności firmy z założeniami normy EN 1090, producent musi wprowadzić do swojego zakładu certyfikowany system Zakładowej Kontroli Produkcji, przy czym jego certyfikacji może dokonać wyłącznie odpowiednia jednostka notyfikowana.

Norma EN 1090-1 z założenia obejmuje ogół procesu wytwarzania konstrukcji stalowych i aluminiowych, od etapu ich projektowania, aż po montaż i użytkowanie konstrukcji. Jako że materiały produkcyjne (w tym przypadku stal i aluminium) różnią się pomiędzy sobą wytrzymałością, jakością i właściwościami, stworzono dodatkowo normy EN 1090-2 dla konstrukcji stalowych i EN 1090-3 dla aluminiowych (źródło: https://www.dnvgl.pl/services/en-1090-1-certyfikacja-zakladowej-kontroli-produkcji-64262).

Podobnie jak inne obowiązujące dziś normy produktowe, norma EN 1090 przedstawia bardzo precyzyjne, szczegółowe wymagania dla poszczególnych procesów w cyklu wytwarzania konstrukcji budowlanych, zróżnicowane pod kątem ryzyka związanego z wytwarzanymi konstrukcjami. Skala ryzyka jest w przypadku normy EN 1090 podzielona na 4 klasy wykonania EXC (z angielskiego execution class), przy czym EXC 1 oznacza klasę najniższa i obejmuje najniższe wymagania, a EXC4 klasę najwyższą, z najbardziej szczegółowymi i surowymi wymaganiami. Klasy wykonania określa się już na etapie projektowania konstrukcji, a nie dopiero w momencie jej ukończenia.

Wymagania normy EN 1090 – co zrobić, aby jej sprostać?

Norma EN 1090 nakłada na producentów wszystkich stalowych i aluminiowych konstrukcji budowlanych oraz elementów konstrukcyjnych obowiązek oznakowania znakiem CE wyrobów pochodzących z ich produkcji i przeznaczonych do stosowania w konstrukcjach stalowych, aluminiowych lub zespolonych stalowo-betonowych wprowadzanych do obrotu na rynek Unii Europejskiej. Nadanie wspomnianego znaku musi być oczywiście poprzedzone oceną zgodności danego wyrobu z wytycznymi EN 1090-1 i uzyskaniem przez producenta certyfikatu dla stosowanego systemu Zakładowej Kontroli Produkcji (ZKP).

Podstawowe wymagania określone w normie EN 1090, konieczne do spełnienia przez wszystkie wyroby przeznaczone do użytku w konstrukcjach budowlanych muszą przejść pozytywnie testy oceny zgodności odnośnie właściwości elementów i zestawów elementów konstrukcyjnych ze stali lub aluminium, wprowadzanych na rynek wyrobów budowlanych; elementów i zestawów elementów konstrukcyjnych ze stali lub aluminium wprowadzanych na rynek wyrobów budowlanych; elementów stalowych używanych w konstrukcjach zespolonych i żelbetowych; elementów stosowanych bezpośrednio, w konstrukcjach budowlanych lub jako zestawy elementów konstrukcyjnych; elementów konstrukcyjnych oraz ich zestawów wytwarzanych seryjnie i nieseryjnie; elementów wykonanych z wyrobów konstrukcyjnych walcowatych, profilowanych na zimno lub z zastosowaniem innych technologii; oraz elementów produkowanych z różnych kształtowników, wyrobów płaskich (blach i taśm), prętów, odlewów i odkuwek z materiałów stalowych lub aluminiowych zabezpieczonych lub niezabezpieczonych przed korozją powłokami lub inną obróbką powierzchni.

Certyfikacja EN 1090 – dlaczego warto?

Zbrojenie stalowe

Jak już zostało wspomniane wielokrotnie, zgodność z normą EN 1090 jest dziś obowiązkiem każdego producenta elementów i konstrukcji stalowych i aluminiowych wypuszczanych na rynek polski i europejski. Dla wielu małych producentów proces ten może okazać się trudny, a jego istota podważana.

Przekonujemy jednak, że uzyskanie certyfikacji EN 1090 oznacza nie tylko zgodność z prawem i przepisami UE, co jednocześnie skutkuje uniknięciem odpowiedzialności za brak systemu ZKP oraz znaków certyfikacji wyrobów, lecz także korzyści dla samej firmy w postaci minimalizacji błędów będących skutkiem źle prowadzonej produkcji oraz zyskania swoistej swobody we wprowadzaniu konstrukcji aluminiowych i stalowych oznakowanych znakiem CE na rynek UE.